Jus geahččá sisačálihan loguid sámi jienastuslohkui ja buohtastahttá dáid otná loguide de čájehit ahte leat fuomášahtti lassánan. Geir Johnsen, Sámedikki áirras Bargiidbellodaga ovddas, muitala ahte válggain 2009is ledje 1404 registrerejuvvon min válgabiriin, Viesttarmeara válgabiire. Suoidnemánu 1.beaivve ledje dát logut lassanan 140 olbmuin, mii dagaha logu ollislažžat 1544 jienasteaddjit.

Positiiva ovdáneapmi

- Dát lea anihahtti lassáneapmi, ja lea hui positiiva. Dát čájeha ahte leat eambbosat geat čájehit beroštumi sámepolitihka ovddas, lohka Johnsen. Ovddit válggas lei válgaoassálastin 65%, ja Johnsen sávvá ahte čájehuvvo lassáneapmi dán jagaš válgii. – Mis lea dán jagi presideantaevttohus min válgabiriin, ja dát sáhttá veahkehit loktet beroštumi jienastit, lohka Johnsen neahttaáviisii.

Easka boahtte válggain

Sámelagas § 2-3, goalmmát lađas, čuoddju ahte jienasteaddjit geat leat sisačálihuvvon Sámedikki jienastuslohkui suohkanin gos leat unnibut go 30 olbmo jienastuslogus, besset dušše ovdagihtii jienastit Sámedikki válggas. Siellaga suohkanis lea lohkku dál badjel 30, muhto aŋkke ii leat ovdal boahtte válggas ahte Siellagis besset jienastit váldo jienastemiin. Dát lea dušše jus lohkku ii leat njiedjan vuollel 30 dan rádjai.

Geir Johnsen lea positiiva dasa ahte jienastuslohku lea sturron. GOVVA: BÁRGIIDBELLODAT

Geavat jienastusrievtti!

Ann-Mari Thomassen, listoevttohus NSR Viesttarmearas ja dál Sámedikki áirras, lea duđavaš lassánemiin. – Dát leat hui buori ođđasat, ja  mun lean ilus oaidnit dán lassáneami. Dat čájeha ahte dat kampánjat mat mis leat leamaš čalmmustahttit jienastuslogu leat doaibman, lohka Thomassen.

Thomassen sávvá ahte olbmot geavahit rievtti jienastit. – Váikko olbmot sisačálihit iežas de ii leat daddjon ahte sii geavahit sin rievtti jienastit. Dat soaitá ges šaddat boahtte kampánja, ahte oažžut olbmot jienastit go lea válga, lohka Thomassen.

Čalmmustahttán jienastuslogu

Thomassen muitala ahte son oktan eará áirrasin lea mátkkoštan válgabiriin, ceggen lávu vai oidnot ja ávžžuhan olbmuid čálihit iežas jienastusloguide. Thomassen doaivu ahte dát lea okta ákkain lassáneapmái jienastuslogus. – Olbmot geaid leat deaivan go leat mátkkoštan leat jearran mii Sámediggi lea ja maiddai makkár ektot ferte olahit ovdal sáhttá čálihit iežas jienastuslohkui, muhto maiddai daid iešguđet listtuid maid sáhttá jienastit ja sin earuhusaid, lohka Thomassen. – Mii leat dál čalmmustahttán iešalddis jienastuslogu. Leat olu sápmelaččat dain guovlluin ja mii leat oalle sihkkarat ahte jienastuslohku livččii sáhttán leahkit golmma geardi stuorat dán válgabiris.

Dehálaš dieđuin

Thomassen oaivvilda ahte lea dehálaš oktilaš dieđuin vai olbmot ođasmahttot dađistaga. – Olusat eai dieđe nu olu Sámedikki ja Sámedikki válgga birra, ja makkár ektot galget ollašuvvot ovdal sáhttá sisačálihit iežas ja beassat jienastit, lohka son. Son háliida doalahit fokusa dasa maiddai áiggis ovddasguvlui.